Stel je voor – je ligt languit op de bank, met je telefoon in je hand, zinloze video’s te kijken, terwijl je takenlijst zich naast je opstapelt. Het gewicht van uitstelgedrag drukt op je schouders en je kunt het niet helpen je af te vragen: Waarom blijf ik mezelf dit aandoen? Waarom kan ik de dingen niet gewoon afkrijgen? Wat is er mis met mij? Als dit je bekend in de oren klinkt, wil je misschien dit artikel lezen. Met deze krachtige tips begrijp je waarom je uitstelgedrag vertoont, doorbreek je procrastinatie en vind je motivatie.
De rol van het uitstelgedrag
Procrastinatie (een synoniem voor uistelgedrag, het stille monster dat op de loer ligt in de hoeken van onze gedachten) beïnvloedt ons op meer manieren dan we beseffen. Het saboteert niet alleen onze productiviteit, maar eist ook zijn tol op ons humeur, onze gezondheid en onze carrièremogelijkheden. We voelen ons mislukkelingen en twijfelen aan onszelf.
Maar wat als ik je vertel dat het uitstelgedrag een doel kan dienen? Wat als het geen teken van incompetentie is, maar eerder een weerspiegeling van een diepere, voorouderlijke angst – de angst om te falen en afgewezen te worden?
Je geest luistert naar je woorden
Je onderbewuste geest is een krachtig hulpmiddel en luistert naar elk woord dat je zegt. Als je voortdurend zegt dat je een taak niet leuk vindt of dat je bang bent om onder druk te staan, vat je geest dat op als een bevel om te vertragen en uit te stellen. In principe vertel je je brein dat je deze situaties wilt vermijden en het gehoorzaamt door je aan te sporen iets anders te doen.
Maar hier is de opmerkelijke keerzijde: Je geest reageert net zo goed op positieve woorden en intenties. Als je ervoor kiest om bekrachtigende taal te gebruiken, zoals ‘Ik kies ervoor om dit te doen en ik doe dit nu’, stuur je een duidelijke boodschap naar je geest. Je geeft aan dat je de controle hebt, capabel bent en klaar bent om de uitdaging aan te gaan. Als reactie daarop geeft je geest je de moed en energie om dat papierwerk dat zich heeft opgestapeld aan te pakken. Door deze strategieën toe te passen, doorbreek je procrastinatie. Dus, waarom zou je deze ongelooflijke kracht van positieve taal niet in je voordeel gebruiken en zien hoe het je productiviteit en mindset verandert?
Falen opnieuw definiëren
Aan de basis van uitstelgedrag ligt een angst: de angst voor afwijzing. Of het nu gaat om het starten van een bedrijf, het schrijven van een boek of het nastreven van een nieuwe carrière, de angst voor afwijzing en ontoereikendheid houdt ons vaak tegen. We blijven liever eindeloos uitstellen dan dat we geconfronteerd worden met de mogelijkheid om afgewezen te worden of het etiket mislukking opgeplakt te krijgen.
Maar hier is de waarheid: je kunt niet falen door het te proberen. Falen om te proberen is hetzelfde als proberen om te falen. Zelfs als je boek niet verkoopt, je bedrijfsidee flopt of je project niet loopt zoals gepland, heb je waardevolle ervaring en lessen opgedaan. Je hebt jezelf laten zien dat je niet bang bent om je dromen na te jagen. Door je angst te confronteren, doorbreek je procrastinatie en ontdek je je ware potentieel.
Wanneer ‘faal’ je echt? Het is wanneer je opgeeft dat je je echt een mislukkeling voelt, maar wanneer je tegenslagen en uitdagingen tegenkomt, dan heb je juist de kans om te groeien en te verbeteren. Zelfs als je eerste pogingen niet de gewenste resultaten opleveren, kun je het zien als onderdeel van het leerproces. Je kunt zeggen: “Nou, dat heb ik geprobeerd. Ik realiseerde me dat het niet ging werken zoals gepland, maar ik heb onderweg waardevolle lessen geleerd.’ Als je dit perspectief omarmt, kun je omkeren, een andere droom vinden, een nieuw plan maken en je koers bijstellen. We hebben de keuze om ‘mislukking’ niet als een eindpunt te zien, maar als een katalysator die ons vooruit stuwt, waardoor we sterker, wijzer en vastberadener worden om onze doelen te bereiken.
Je beschermen tegen afwijzing
Uitstelgedrag is een product van een oeroud geloof dat falen en afwijzing gelijk staan aan de dood, en ook al was dat duizenden en honderden jaren geleden zo, nu is dat niet meer zo. Vandaag de dag is dat verre van de waarheid.
Laten we even stilstaan bij de menselijke geschiedenis. In het verre verleden was verstoten worden door je stam of gemeenschap een kwestie van leven of dood. Onze voorouders vertrouwden op de veiligheid en steun van hun stammen om te overleven, waardoor afwijzing een potentiële straf was voor isolatie en gevaar. Dat verklaart waarom onze geest is ingesteld op het koste wat het kost vermijden van afwijzing, omdat het ooit een ernstige bedreiging voor het menselijk leven vormde. Hoewel de wereld in de loop van duizenden jaren is geëvolueerd, sluimert deze oerangst nog steeds in ons onderbewustzijn.
Het is echter cruciaal om te erkennen dat deze angst, die diep geworteld zit in onze evolutionaire geschiedenis, niet meer zo relevant is in de huidige maatschappij. Tenzij we onze geest anders leren, blijft hij reageren op deze oerangst. Door de wortels van procrastinatie te begrijpen en onze overtuigingen actief te veranderen, kunnen we ons bevrijden uit de greep ervan en een productiever en zinvoller leven leiden.
Wanneer we ons realiseren dat het vaak gewoon handiger is om het proberen helemaal te vermijden en het te rechtvaardigen door te beweren dat we iets niet hebben bereikt, simpelweg omdat we het nooit hebben geprobeerd. Dat doet minder pijn dan toegeven dat ons idee niet het beste was of dat ons product niet verkocht. Daarom vinden we troost in het excuus dat we het niet hebben geprobeerd, in plaats van de mogelijkheid onder ogen te zien dat we ons hebben ingespannen en niet precies het resultaat hebben bereikt dat we voor ogen hadden. Maar zou het kunnen dat we door te ‘falen’ iets hebben geleerd? Zou het kunnen dat die ongewenste uitkomst onze aandacht heeft verlegd naar andere gebieden die ons wel succes hebben gebracht?
In mijn therapeutische praktijk heb ik me iets diepgaands gerealiseerd – vaak zijn we niet echt bang, maar worden we gewoon gevangen gehouden door een verouderde overtuiging die ons niet langer dient. Door deze overtuigingen te herkennen en te veranderen, doorbreek je procrastinatie. In deze moderne tijd kunnen mislukking en afwijzing juist de katalysatoren zijn die ons vooruit stuwen en ons sterker, wijzer en veerkrachtiger maken
Dus als je jezelf de volgende keer betrapt op het uitstellen, vraag jezelf dan af: “Wat haal ik uit dit uitstel? Wat is de echte reden dat ik dit vermijd?” Misschien ontdek je dat uitstelgedrag slechts een schild is dat je beschermt tegen de angst voor mislukking en afwijzing.
Lessen in veerkracht en succes
Kijk eens naar de verhalen van succesvolle mensen zoals Walt Disney, Stephen King en J.K. Rowling, die te maken kregen met afwijzing maar dit gebruikten als brandstof om sterker dan ooit terug te komen. Walt Disney’s eerste animatie bedrijf ging failliet, en hij werd ontslagen uit een krant baan voor een gebrek aan creativiteit. Ondanks deze tegenslagen creëerde hij een van de meest iconische entertainmentimperiums ter wereld. Ook Stephen Kings eerste roman ‘Carrie’ werd door 30 uitgevers afgewezen. Hij gaf echter niet op en nu wordt hij beschouwd als een van de meest productieve en succesvolle auteurs van onze tijd. J.K. Rowling kreeg, voordat ze een bekende naam werd met de Harry Potter-serie, te maken met talloze afwijzingen van uitgevers. Haar doorzettingsvermogen loonde en ze is nu een van de best verkopende auteurs in de geschiedenis. Deze opmerkelijke voorbeelden benadrukken dat falen geen ‘nee’ is, maar ‘nog niet’.
Doorbreek je procrastinatie vandaag
Onthoud tot slot dit: uitstelgedrag is een complex web van vermijding dat vaak voortkomt uit de angst voor mislukking en afwijzing. Het is de neiging om tijdelijke verlichting van actie in te ruilen voor de vervulling van je dromen op de lange termijn. Maar kijk eens naar de verhalen van beroemdheden als Walt Disney, J.K. Rowling en Stephen King, die afwijzingen en tegenslagen trotseerden om groots te worden. Zij begrepen dat mislukking geen eindpunt is; het is slechts een kleine vertraging.
Het lijkt misschien makkelijker om het niet proberen te rechtvaardigen en onszelf af te schermen van het feit dat we mogelijk tekortschieten in onze ambities. Maar hierin schuilt de paradox: door het niet te proberen, verwerpen we onbedoeld onszelf en drukken we ons eigen potentieel weg. In de wereld van vandaag staan mislukking en afwijzing niet langer gelijk aan persoonlijke verwoesting; het zijn kansen voor groei en veerkracht. Het enige echte risico in het leven is het risico om het nooit te proberen. Met de strategieën en inzichten die we hier hebben verkend, ben je nu klaar om actie te ondernemen. Doorbreek je procrastinatie vandaag nog en zet een grote stap richting een productiever en vervullender leven.